مجسمه هخامنشی

مجسمه هخامنشی | گنجینه آمودریا

گنجینه آمودریا یا جیحون، مهم ترین و بزرگ ترین گنج برجا مانده از امپراتوری بزرگ و باشکوه هخامنشی است که شامل ۱۷۰ شی زرین و سیمین می شود. این اشیاء با ارزش در معبدی باستانی در کناره رود جیحون کشف شده اند و به همین دلیل به نام گنجینه جیحون یا آمودریا شهرت یافته اند.

در اینجا با یکی دیگر از اشیاء این مجموعه آشنا خواهید شد. تندیسی سیمین که در شمایل مردی ریش دار خلق شده و لباس هایی پارسی به تن دارد. اگر با دقت به این تندیس نگاه کنید، می بینید که دست راست خود را در پهلو نگاه داشته و در حالی که میله ای کوچک در دست چپ خود دارد، آن را در برابر سینه قرار داده است. ریش های بلند، ابروهای پرپشت، چشمان درشت و دماغی قلمی در صورت این مرد به چشم می خورد. مرد، جِلِدی کوتاه با آستین هایی چسب به تن دارد و چین دامن هایش تا پایین ادامه پیدا می کند. درست در وسط دامن، نواری طلاکاری شده قرار دارد که جلوه ای ویژه به این تندیس سیمین می بخشد. بر بالای سر تندیس نیز سرپوشی کوتاه و مسطح دیده می شود که گوش های مرد را پوشانده است.

همان طور که اشاره شد این مجسمه مرد ریش دار، از نقره خلق شده و ارتفاعی در حدود ۱۴ سانتی متر دارد. ورنش را نیز بیش از ۳۵۰ گرم ارزیابی کرده اند. متأسفانه امروزه این تندیس سیمین، همانند بسیاری از دیگر قطعه های گنجینه آمودریا در موزه بریتانیا لندن نگهداری می شود. 

چرا این گنجینه ارزشمند در موزه های خارجی است؟!

در اواخر قرن نوزدهم یکی از فرماندهان ارتش انگلیس به نام «کاپیتن برتون» در میانه راه پیشاور به کابل، تعدادی بازرگان را اسیر دست راهزنان دید. وی آن ها را نجات داد و در همین زمان از موضوع گنجی که به همراه آنان بود، باخبر شد. پس از آن بود که «برتون» تعدادی از اشیای گنجینه را خریداری کرد و همراه خود به انگلیس برد. از سویی دیگر «سراگوستوس فرانک» مدیر وقت موزه انگلیس، تکه های دیگری از این اشیاء باستانی و با ارزش را در «راولپندی پاکستان» و نقاط دیگری از هند خریداری کرد و توانست مجموعه آمودریا را تکمیل کند. بدین گونه، گنجینه ارزشمند آمودریا زینت بخش موزه های بریتانیا، موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان شد.

 

دوره تاریخی: هخامنشیان

زمان ساخت: قرن پنجم تا چهارم پیش از میلاد مسیح

جنس: نقره و طلا

مشخصات : ارتفاع: ۱۴.۵ سانتی متر؛ عرض: ۳.۵ سانتی متر؛ وزن: ۳۸۶.۵ گرم

محل کشف: تخت قباد، تاجیکستان

محل نگهداری: موزه بریتانیا، لندن