تکوک طلایی شیر غران
.
تکوک طلایی شیر غران
تکوک‌ها یا ریتون ها، جام‌های شیپوری شکل اند که در انتها به سر یک حیوان منتهی می‌شوند و تاریخچه درازی در آسیای میانه، یونان و ایتالیا دارند. تاریخچه تکوک به ۶ هزار سال قبل بر می گردد. در یکی از جنگ های یونان و ایران باستان، پس از آن که یونانیان به پیروزی رسیدند، تکوک های بسیاری را با خود به عنوان غنیمت به یونان بردند. پس از اندکی، ساخت تکوک به تقلید در یونان باستان نیز رواج یافت. این هنر در زمان مادها پیشرفت بسیاری کرد و در دوران هخامنشیان به اوج خود رسید. در نخستین نمونه‌های ایرانی، سر حیوان با ظروف در یک راستا قرار داشتتند، اما در نمونه‌های هخامنشی شمایل حیوان در یک زاویه قائم به نسبت تکوک قرار دارد. تکوک های هخامنشی در میان آثار دوران هخامنشی از ارزش بالایی برخوردارند. ظرافت و زیبایی این تکوک ها، نبوغ و استعداد هنرمندان و تجمل پادشاهان این دوره را به نمایش می‌گذارد. همچنین ریتون های هخامنشی اوج صنعت فلزکاری باستانی را نشان می دهند و نمونه‌های بسیاری از این ظروف ارزشمند درمجموعه های موزه‌های معتبر جهان یافت می شود. جالب آن که هنر ریتون سازی به قرن های پیشین و سالیان دور محدود نمی شود و حتی تا دوره های پس از اسلام نیز تکوک ها را می‌توان یافت.
در ساخت و اتصال چندین قسمت تکوک طلایی شیر غران با ظرافت خاصی از لحیم کاری استفاده شده است که از دید بینندگان پنهان است. این ویژگی به وضوح توانایی‌های فنی آن دوره را به نمایش می‌گذارد. جالب آن که در ۴۴ ردیف از ۴۱ متر سیم پیچیده شده برای تزئین بخش بالای تکوک استفاده شده است. سبک بارز هخامنشی، استفاده از حالت درنده خویی و غرنده شیرها در ظروف، ریتون و جام‌هاست. هم اکنون این تکوک طلایی در موزه متروپلیتن نیویورک، گالری ۴۰۵ در خیابان فیفث آونو نگهداری می‌شود.
دوره تاریخی: هخامنشیان
زمان ساخت: ۵۰۰ سال پیش از میلاد
جنس: طلا
ابعاد: ۱۷ سانتی‌متر
محل نگهداری: موزه متروپولیتن، نیویورک
