عود سوز پرنده شکل

عود سوز پرنده شکل

این عود سوز که در شکل یک پرنده ساخته شده است، یکی از نمونه های بسیار جالب توجه ظروف فلزی ایرانی در زمان سلجوقی است.

شاید ندانید اما استفاده از عودها پیشینه ای دیرین در ایران کهن دارد و به صورت عمده ای در طب اسلامی ایرانی مورد استفاده بوده اند. جالب است بدانید که عودها انواع مختفی دارند و تنها به شکل امروزی و رایج آن محدود نمی شوند. در گذشته عودها شامل گیاه های خرد شده، چوب‌های خام، موادی روغنی و پودری بوده است. پیش ترها عادت داشتند که از عودها به هنگام میهمانی ها و اتفاقات خاص استفاده شود، به گونه ای که عود را سوزانده و میهمان را در معرض بوی خوش آن قرار می دادند. پس از آن نیز با پاشش گلاب این روند را تمام می کردند.

این عود سوز برنزی از جمله صنایع فلزی است که به صورت عمده در بازار آن زمان به فروش می رفته است. در دوران سلجوقی به طور عمده استفاده از شکل پرنده در هنرهای تزئینی مختلف چون مجسمه سازی، ظرف سازی و معماری و ... رواج داشته است. احتمالا پرنده در این دوران نمادی از خوش یمنی بوده است. 

عودسوز سلجوقی متعلق به قرن چهارم تا پنجم خورشیدی است و به شکل یک پرنده سه پا ساخته شده است. این عود سوز ۲۵ سانتی متر ارتفاع دارد و طول آن ۱۸ سانتی متر است. سوراخی در جلو عودسوز تعبیه شده است که از آن برای ورود عود استفاده می شده. همان طور که گفته شده این عود سوز قرن چهارمی از برنز ساخته شده و بر روی آن تزئینات زیبایی با استفاده از پرچ کاری و حکاکی ایجاد شده است. امروزه این عود سوز زیبا و منحصر به فرد در موزه متروپولیتن، نیویورک در گالری ۴۵۳، خیابان فیفث آونو نگه در معرض دید عموم قرار دارد. 

 

دوره تاریخی: دوره اسلامی- حکومت سلجوقیان

زمان ساخت: قرن چهارم تا پنجم خورشیدی

جنس: برنزی، حکاکی شده، پرچ کاری شده

ابعاد:  ارتفاع ۲۵ سانتی‌متر ؛ قطر: ۹ سانتی‌متر ؛ طول: ۱۸.۸ سانتی متر

محل نگهداری: موزه متروپولیتن، نیویورک