ماهی طلا در گنجینه آمودریا
.
ماهی طلا در گنجینه آمودریا
در دهه های آخر قرن نوزدهم میلادی مجموعه ای ارزشمند از سکه ها، آثار طلا و نقره ای درنیایشگاهی درمنطقۀ تخت قباد، نزدیک رودجیحون ـ آمودریا (پرآب ترین رود آسیای میانه) کشف شد.
این گنجینه متعلق به زمان امپراطوری پارس ها می باشد که ازمصر و دریای اژه، تا افغانستان و دره سند را در اختیار خود داشته است.
گنجینه آمودریا، مجموعه ۱۷۰ شی از دستبند و بازوبند، پلاک های طلا و نقره با نقش برجسته، ارابه طلایی با چهار اسب و قطعات بسیار زیبا و هنرمندانه به جای مانده از دوره هخامنشیان تشکیل شده که امروز در موزه بریتانیا، موزه ویکتوریا و آلبرت نگهداری می شود.
در میان آثار موزه بریتانیا، ماهی زرینی به چشم می خورد که یکی از اشیای ارزشمند گنجینه ی جیحون است. این ماهی که فلس ها و باله های آن بسیار ظریف و هنرمندانه کار شده و درون دهان ماهی حفره ای به صورت یک لوله تو خالی وجود دارد. این سوراخ احتمالا جایی برای عطر یا روغن بوده که درش را با یک چوب پنبه می بستند. جالب است که موزه بریتانیا، این ماهی زرین را در سال ۲۰۰۴ در نمایشگاهی به نام "نوروز و هفت سین" در معرض دید عموم قرار داد.
چرا این گنجینه ارزشمند باید در موزه های خارجی باشد؟!
یکی از فرماندهان ارتش انگلیس به نام «کاپیتن برتون» در اواخر قرن نوزدهم، در میانه ی راه پیشاور به کابل تعدادی بازرگان را میبیند که اسیر دست راهزنان بودند. وی آن ها را نجات داده و در همین زمان از موضوع گنجی که به همراه بازرگانان بود، باخبر شد. پس از آن «برتون» تعدادی از اشیای گنجینه را خریداری کرد و به انگلیس برد. از سویی دیگر “سراگوستوس فرانک” مدیر موزه انگلیس با خریداری تکه هایی دیگر در “راولپندی پاکستان” و نقاطی از هند، توانست مجموعه آمودریا را تکمیل کند. بدین گونه، گنجینه ارزشمند آمودریا زینت بخش موزه های بریتانیا، موزه ویکتوریا و آلبرت شد.
قدمت: قرن ۵ تا ۴ قبل از میلاد ( هخامنشی)
جنس: طلا
ابعاد: طول ۲۴٫۵ سانتی متر؛ ارتفاع ۶٫۵ سانتی متر؛ عرض ۵ سانتی متر
وزن: ۳۷۰ گرم
محل کشف: تخت قباد
محل نگهداری: موزه بریتانیا، لندن
