تندیس بزرگزاده اشکانی
.
تندیس بزرگزاده اشکانی یا مرد شمی
تندیس مرد نوعی الیمایی که اغلب در تواریخ اشتباها مرد پارتی یا اشکانی نام گرفته زینتبخش کتابهای معتبر بسیاری است و این تندیس زیبا به شماره 2401 و قدمت 150 سال پس از میلاد تا 150 میلادی در تاریخ موزهها به ثبت رسیده و شاخصی بارز و یادمانی از هنر و فرهنگ و تاریخ و تمدن شهر کهن و باستانی ایذه به شمار میرود.جورجینا هرمان در کتاب خود نوشته که ارل اشتاین هنگام سفر در تپههای بختیاری به پرستشگاه شمی، قریی کوچکی در حاشیه مالامیر در ایذه خوزستان آمده و به وضوح بقایای معبدی را که دچار آتشسوزی و ویرانی شده بود باز شناخت. او در این میان مجسمهای نسبتا سالم که فاقد دو دست بود و سرش در کنار بدنش افتاده بود را یافت و به تهران منتقل کرد.
این مجسمه به ارتفاع 194 سانتیمتربلندی و 60 سانتیمتر پهنا دارد و در طی حفاری اورل استیندر سال 1309 خ ( 1930 م) به همراه بقایایی از سایر قسمت های مجسمه و نیز تعداد 12 پایه سنگی نیز بهدست آورد که میتوان احتمال داد بر روی آنها 12 پیکره از جمله بزرگزاده اشکانی قرار میگرفت. : پوشش این پیکره به شیوه سوارکاران بوده و شامل یک پیراهن یقه گرد ، یک لباس آستین بلند یقه باز ، که دو تکه آن روی هم قرار گرفته و با یک کمربند محکم شده ، دو خنجر کوتاه ، یک بالشتک سوارکاری در پشت کمر ، شلواری بلند که یک شلوار چین دار ( ران پا) روی آن است و کفشی که با نواری به پایش بسته شده است .
نتیجه آزمون التراسونیک که در موزه ایران باستان در سال 1380 انجام گرفت مشخص کرد که این پیکره توخالی بوده و بهصورت یکپارچه قالبریزی نشده است. در واقع سر پیکره جداگانه ساخته شده و سپس به شیوه چکشکاری و چفت و سایر عملیات مکانیکی به بدن متصل شده است.
سربند پیکره قابل مقایسه با سکههای اشکانی است و بر این اساس زمان ساخت آن را به سدة اول پیشازمیلاد تا سدة اول میلادی نسبت دادهاند این پیکره قابل مقایسه با پیکرههای کشف شده در هترا در عراق امروز است با این که دست راست مجسمه از بین رفته اما در محل شکستگی از چینخوردگی و جمع شدن لباس میتوان استنباط کرد که مانند پیکرههای هترا دست راست این پیکره برای احترام بلند بوده است.